شپش سر! این نام تنها می‌تواند باعث بروز فوبیا در ما شود. فقط کافی است چند دقیقه در مورد این حشره فکر کنیم تا سرمان خارش بگیرد. این مسئله به این دلیل است که تصویر ناخوشایندی از شپش سر در ذهن ما شکل گرفته است. مهم نیست که قبلاً شپش سر داشته باشیم یا خیر.
شپش‌ها، حشرات انگل‌مانندی هستند که در جوامع بشری همواره وجود داشته‌اند. البته با پیشرفت بهداشت فردی، شایعیت شپش سر در جامعه کاهش یافته است. اما هنوز هم کاملاً از بین نرفته‌اند. خوشبختانه، تکنولوژی مدرن، راه‌حل‌های مؤثری برای درمان شپش سر ارائه داده است. در ادامه با مقاله 70 کالا همراه شوید
شپش سر
شپش سر یک مشکل رایج در بین انسان‌ها است که بیشتر کودکان را تحت تأثیر قرار میدهد. شپش سر حشرات کوچک و بدون بال هستند که روی موهای سر انسان زندگی کرده و از خون پوست سر آنها خوراک می‌گیرند. شپش سر علت خارش و التهاب پوست سر می‌شود و گاهی باعث عفونت‌های ثانویه می‌گردد. شپش سر نماد نبود بهداشت فردی یا زندگی در محیط آلوده نیست و همچنین بیماری‌های عفونی را از طریق خود منتقل نمی‌کند.
شپش سر از طریق تماس مستقیم با موهای فرد آلوده به دیگران منتقل می‌شود. این تماس معمولاً در خانواده‌ها و یا در محل‌های عمومی مانند مدارس، کودکستان‌ها و پارک‌ها رخ میدهد. انتقال غیرمستقیم شپش سر نادر است اما ممکن است با استفاده از لوازم شخصی فرد آلوده مانند کلاه، شال، بالش، برس، تل و هدفون صورت بگیرد.
برای تشخیص شپش سر باید به دقت به موهای سر نگاه کرد و دنبال حضور شپش بالغ، تخم یا پوره (nymph) آن بود. تخم شپش به رنگ خاکستری یا قهوه‌ای است و به ریشه‌های مو چسبیده است. پوره شپش به رنگ قهوه‌ای روشن است و به اندازه دانه خاکستر است. شپش بالغ به رنگ قهوه‌ای تیره است و به اندازه دانه کینوآ است.
برای درمان شپش سر باید از داروهای ضد شپش استفاده کرد که در داروخانه‌ها بصورت بدون نسخه یا با نسخه پزشک قابل تهیه هستند. این داروها معمولاً شامل شامپو، لوسیون، کرم یا اسپری هستند که حاوی ماده فعال ضد شپش هستند. باید دقت کرد که این داروها را طبق دستورالعمل پزشک یا بروشور دارو به کار ببرید و تکرار درمان را فراموش نکنید.
چگونه شپش سر را تشخیص دهیم؟
شپش سر، حشرات کوچک و 6 پایی هستند که با خوردن خون میزبان زنده می‌مانند. رنگ شپش‌ها معمولاً سفید، خاکستری، زرد یا قهوه‌ای است. ولی با تغذیه از خون، به رنگ نارنجی تا قرمز تغییر می‌کنند.
شپش بال ندارند و نمی‌توانند پرواز یا پریدن کنند. اما حرکت آنها بسیار سرعت بالایی دارد و به راحتی از یک مو به مو دیگر منتقل می‌شوند.
بعضی وقت‌ها، دیدن شپش زنده و بالغ سخت است. اما تخم‌های آنها که نام نیت دارند، راحت‌تر قابل تشخیص هستند. نیت‌ها، سفید و خاکستری هستند و به اشتباه با شوره سر گرفته می‌شوند. آنها به سطح مو چسبیده‌اند و در نزدیک ریشه قرار دارند.
بخش پسین گردن و پسین گوش، جای مناسب برای تخم‌گذار شپش هستند. چون در این نقطه، دمای پوست بالاتر است و شپش ها راحت‌تر می‌توانند رشد کنند.
درمان شپش سر
برای درمان شپش سر باید از داروهای ضد شپش استفاده کرد که در داروخانه‌ها بصورت بدون نسخه یا با نسخه پزشک قابل تهیه هستند. این داروها معمولاً شامل شامپو، لوسیون، کرم یا اسپری هستند که حاوی ماده فعال ضد شپش هستند. باید دقت کرد که این داروها را طبق دستورالعمل پزشک یا بروشور دارو به کار ببرید و تکرار درمان را فراموش نکنید.
علاوه بر درمان دارویی، باید اقداماتی را برای جلوگیری از انتشار شپش سر انجام داد. این اقدامات شامل شستن لباس‌ها، حوله‌ها، کلاه‌ها و روسری‌های فرد آلوده با آب گرم، خشک کردن آنها با حرارت بالا، مکیدن مبلمان و فرش‌ها با جاروبرقی، قرنطینه کردن لوازمی که قابل شستشو نیستند مانند عروسک‌ها و بالش‌ها در کیسه پلاستیکی بسته برای دو هفته و تمیز کردن برس‌ها، شانه‌ها و تل‌های مو با آب گرم و صابون است.
روش‌های دارویی درمان شپش موی سر
ترکیبات شیمیایی مختلفی برای درمان شپش مو توسط پزشک متخصص تجویز می‌شود. با این حال موادی که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم اثربخشی بیشتری برای در مان شپش موی سر دارند.
پیرِترین (Pyrethrin)
یکی از پرکابردترین ترکیبات برای درمان شپش سر، پیرترین نام دارد. این ماده آفت‌کشی قوی است که از گل داودی (chrysanthemum) گرفته می‌شود. این آفت‌کش پوست را ملتهب نمی‌کند و عارضه خاصی به دنبال ندارد. در نتیجه برای کودکان ۲ سال و بیشتر می‌توانید استفاده کنید. با این حال استفاده از محصولات دارای پیرترین برای افراد حساس به گل داودی و خانواده گیاهان رَگ‌وید (Ragweed)، قدغن است.
پرمترین (Permethrin)
ماده دیگری که برای درمان شپش مو تجویز می‌شود، پرمترین نام دارد. این ماده آفت‌کشی مصنوعی است که عملکردی مشابه با پیرترین دارد. استفاده از محصولات دارای پیرترین برای نوزادان ۲ ماهه و بیشتر مشکلی ندارد. توجه داشته باشید که داروهای تجویزی برای درمان شپش مو عموماً دارای ترکیبات شیمایی دیگری نیز هستند. در نتیجه پیشنهاد می‌کنیم نظر پزشک متخصص را در استفاده از این محصولات جویا شوید.
لوسیون الکل بنزیل (Benzyl alcohol lotion)
در کنار ترکیباتی که به آنها اشاره کردیم، لوسیون الکل بنزیل نیز برای درمان شپش مو کاربرد دارد. این ماده برای از‌بین‌بردن شپش در نوزادان ۶ ماهه و بیشتر پیشنهاد می‌شود.
مالاتیون (Malathion)
مالاتیون را نیز به ترکیبات نابودکننده شپش مو اضافه کنید. مالاتیون به لحاظ شیمیایی ماده‌ای عالی دارای فسفات است. به همین دلیل برای نوزادان نباید استفاده شود. با این حال کودکان ۶ سال و بیشتر با خیال‌راحت می‌توانند برای درمان شپش سر از محصولات دارای مالاتیون کمک بگیرند.
لیندِین (Lindane)
قوی‌ترین ماده شیمیایی برای درمان شپش مو لیندِین نامیده می‌شود. این ماده در قالب شامپو و لوسیون فروخته می‌شود. با این حال لیندین ترکیبات بسیار قوی دارد و استفاده از آن ممکن است عوارضی به دنبال داشته باشد.
نشانه های شپش سر چیست؟
همانطور که ذکر کردیم، شپش به اندازه‌ای ریز است که با چشم غیرمسلح قابل رؤیت نیست. بنابراین، پس از انتقال به موهای سالم، شپش به راحتی فرصتی برای تکثیر پیدا می‌کند. این فرآیند ادامه می‌یابد تا زمانی که تعداد بی‌شماری شپش در موهای سر جمع شود. در این مرحله، علائم شپش قابل مشاهده خواهند بود. یکی از مهمترین علائم، خارش شدید پوست سر است. در این شرایط، پوست سر التهاب می‌کند و خارش بیشتری را تجربه می‌کنید. علاوه بر این، احساس حرکت شپش روی پوست سر نیز گاهی اوقات احساس می‌شود. به طور کلی، خارش بدن نشانه‌ای از مشکل پوستی است.
بنابراین، حتماً باید علت خارش بدن و راههای درمان آن را بشناسید و این مشکل را جدی بگیرید. شدت این حس خارش وابسته به تعداد شپش‌ها در موهای سر است. اولیه‌ترین خارش‌ها که ناشی از حضور شپش است، ممکن است نادیده گرفته شوند. با این حال، این خارش به تدریج شدیدتر می‌شود و منجر به التهاب و تحریک پوست می‌شود. پوست در این حالت درد می‌کند و توجه فرد را به خود جلب می‌کند. در این مرحله، با بررسی دقیق موها، آثار حضور شپش قابل مشاهده هستند.
اینستاگرام 70 کالا
